Mogelijk heb je als ouder de term Kanjertraining al een paar keer op school horen vallen. Veel scholen maken gebruik van de Kanjertraining, en zijn erg tevreden over de effecten van deze training op de kinderen. Maar wat is een Kanjertraining? En wanneer maken scholen gebruik van deze training? Al deze vragen en nog veel meer worden beantwoord in dit artikel.
Wat is een Kanjertraining?
De Kanjertraining helpt de sociale vaardigheden van kinderen te versterken. Oorspronkelijk is de Kanjertraining een ouder- en kind training en is in 1996 opgezet. Tegenwoordig wordt de Kanjertraining veelvuldig op scholen toegepast. Zowel op het basisonderwijs als op het voortgezet onderwijs. Tijdens de lessen leren kinderen om te gaan met conflicten, pesten en buitensluiten. Kinderen leren dat er altijd verschillende gedragskeuzes zijn en dat ze hieruit mogen kiezen. Daarnaast zijn er heel wat psychologen die bevoegd zijn om de training uit te voeren binnen de eigen praktijk.
Voor wie is de Kanjertraining bedoeld?
De Kanjertraining kan zowel preventief als behandelend ingezet worden. Kinderen vanaf 6 jaar kunnen al meedoen. Zo zijn er groepen van 6 – 7 jaar, 8 – 12 jaar en 12 t/m 16 jaar. Wanneer de Kanjertraining op een school wordt ingezet gaat iedereen ermee aan de slag. Zo leren niet alleen de kinderen maar ook de leerkrachten en de ouders op een positieve manier met elkaar om te gaan. De kunst is om de geleerde vaardigheden ook onder stressvolle omstandigheden toe te passen en elkaar met respect te behandelen. De Kanjertraining past de volgende kernwoorden toe in de training: duurzaamheid, gezond gedrag, burgerschap, ouderbetrokkenheid, sociale redzaamheid, wederzijds respect, rust en vertrouwen.
Heeft je puber last van verlegenheid?
De ‘Boost je sociale vaardigheden gids’ kan je puber helpen! In de gids leert je puber hoe hij of zij:
- Op iemand af kan stappen
- Met iemand een praatje kan maken
- Een gesprek gaande kan houden
- Vriendschappen aan kan gaan en kan onderhouden
Waarom zou je kiezen voor een kanjertraining?
Voor scholen is een Kanjertraining erg interessant om het pedagogisch klimaat van de school te verbeteren. Zeker omdat zowel ouders als leerkrachten en kinderen betrokken zijn bij de uitvoering van de training. Op deze manier is de kans vele malen groter dat het geleerde ook goed wordt toegepast in de praktijk. Daarnaast zijn er op elke school wel kinderen te vinden die moeilijk aansluiting vinden in de groep en zich erg onzeker voelen. Daarentegen zijn er ook kinderen die juist tegenovergesteld gedrag laten zien zoals impulsief of zelfs agressief gedrag. De Kanjertraining helpt deze kinderen om inzicht te krijgen in hun eigen gedrag en geeft ze keuzemogelijkheden om ander gedrag toe te passen.
Kanjertraining oefeningen
Tijdens de training leren de kinderen wat gevoelens zijn en wat voor effect gevoelens kunnen hebben op hun gedrag. De trainers of leerkrachten zijn opgeleid om allerlei spelvormen toe te passen tijdens de training. Zo kan je denken aan drama, muziek, beeldende spelletjes en gesprekken. Tijdens deze bijeenkomsten zal er worden ingegaan op onderwerpen zoals interesse tonen, kritiek krijgen en geven, complimentjes ontvangen, conflicten aangaan en gespreksvaardigheid. Ouders krijgen ook informatie over de training en worden hierdoor extra bewust van hun voorbeeldfunctie voor hun kind.
Hoe gaat de training in zijn werk?
Op scholen is het mogelijk om de Kanjertraining vanaf groep 1 toe te passen. In groep 1 t/m 5 leren de kinderen aan de hand van verschillende verhalen bewust te worden van hun gedrag. Na het voorlezen wordt er in de klas geoefend met verschillende oefeningen die aansluiten bij het verhaal. In de verhalen komen er vier verschillende dieren aan bod. Elk dier draagt een pet en laat opvallend gedrag zien. Kinderen leren welk gedrag ze zelf vaak inzetten en leren welk effect dit heeft in de groep. Kinderen hebben op jonge leeftijd nog een beperkte woordenschat maar kunnen aan de hand van rollenspellen wel begrijpen welke impact bepaald gedrag kan hebben op de ander. Hoe ouder de kinderen worden hoe minder er gebruik wordt gemaakt van verhalen en rollenspellen tijdens de training. Wel wordt er nog actief geoefend met de verschillende Kanjertraining petten in groep 6 t/m 8. Hierbij wordt de nadruk gelegd dat niemand een bepaalde ‘pet’ is, maar dat je wel gedrag kan vertonen dat aansluit op de kleur van de pet. Kinderen leren dat ze altijd keuzes kunnen maken door ander gedrag te laten zien.
Kanjertraining petten
De dieren die op de petten staan zijn de tijger, het konijn, de aap en de vogel. Alle vier de dieren hebben een andere betekenis en laten opvallend gedrag zien. Daarnaast heeft elk dier zijn eigen valkuilen.
- De zwarte pet staat voor de vogel. De vogel kan erg krachtig en zelfverzekerd over komen. Een kwaliteit van de vogel is dat hij een leider kan zijn in de groep. Wanneer zijn gedrag doorschiet kan dit veranderen in pesterig en dominant gedrag.
- De witte pet staat voor de tijger. De tijger denkt positief over zichzelf en over anderen. Hij is authentiek, is te vertrouwen en is behulpzaam. De valkuil van de tijger is dat hij anderen te snel kan geloven en vertrouwen.
- De rode pet staat voor de aap. De aap is opgewekt en zal niet zo snel van een mug een olifant maken. Hij kan erg goed relativeren en houdt van humor. De valkuil van de aap is dat hij kan verzanden in meeloopgedrag en het uitlachen van anderen.
- De gele pet staat voor het konijn. Het konijn is vriendelijk en meelevend. Hij weet anderen goed aan te voelen en is vaak een luisterend oor. De valkuil van het konijn is dat het zich onnodig kan terugtrekken of angstig kan reageren wanneer iemand zijn vertrouwen heeft geschaad.
Zoek je nog een training voor je zoon of dochter?
Elke maand organiseer ik weerbaarheidstrainingen in Leiden centrum. Merendeel van deze trainingen geef ik aan de hand van het draaiboek van het Vriendenprogramma. Het Vriendenprogramma komt oorspronkelijk uit Australië en is erkend door het Nederlands Jeugd Instituut. Er zijn verschillende groepen waar je zoon of dochter aan mee kan doen: 12 – 14 jaar, 15 – 18 jaar en 18 – 25 jaar. Deze trainingen zijn speciaal voor jongeren die last hebben van verlegenheid of zich al een lange tijd eenzaam voelen. Ook jongeren die erg last hebben van onzekerheid of weinig tot geen vrienden hebben zijn welkom. Samen gaan we aan de slag met het oefenen van sociale vaardigheden zoals: praten over koetjes en kalfjes, vragen, doorvragen, verhaal samenvatten en zelf een verhaal vertellen. Daarnaast oefenen de jongeren met stevig staan en assertief reageren. Ook leren de jongeren om te gaan met kritiek en conflictsituaties. Allemaal op een manier die bij ze past en altijd met aandacht voor karaktereigenschappen zoals introversie, extraversie of hooggevoeligheid!
Misschien is dit ook interessant om te lezen:
Jouw Zelfverzekerde Puber Podcast
Luister de podcast via Spotify!
- Luister naar mijn persoonlijke verhaal
- Krijg ideeën hoe je je puber kan helpen
- Helemaal gratis
Een Kanjertraining is een training die veelvuldig wordt toegepast op basisscholen en middelbare scholen. De training helpt om kinderen te kiezen op welke manier ze handig kunnen reageren op situaties. Sociale vaardigheden worden versterkt en kinderen krijgen inzicht in hun eigen gedrag.
De zwarte pet staat voor de vogel. De vogel kan erg krachtig en zelfverzekerd over komen. De witte pet staat voor de tijger. De tijger denkt positief over zichzelf en over anderen. De rode pet staat voor de aap. De aap is opgewekt en zal niet zo snel van een mug een olifant maken. De gele pet staat voor het konijn. Het konijn is vriendelijk en meelevend. Hij weet anderen goed aan te voelen en is vaak een luisterend oor.
Er zijn heel wat verschillende trainingen te volgen. De termen sociale vaardigheidstraining, weerbaarheidstraining of assertiviteitstraining hebben veel overlap met elkaar. Onderstaande voorbeelden zijn ‘bekende’ trainingen die veel worden toegepast: Rots en water training, SOVA training, Goldstein methode, Coole Kikker training en het Vriendenprogramma.
