Mijn kind wordt gepest op de middelbare school
Je zoon (13 jaar) zit op de middelbare school en zit in een gezellige maar volle klas. Hij heeft een paar vrienden waar hij mee naar school fietst. In zijn klas zitten een aantal lolbroeken die ervan houden om andere klasgenoten te bestoken met sarcastische opmerkingen. Je zoon doet er niet aan mee maar heeft er thuis wel last van. Je kan het van zijn gezicht aflezen dat hij ermee zit. Je zoon is ervan in de war en voelt zich verdrietig. Als je heel eerlijk bent heb je hier zelf ook altijd last van gehad en snap je het überhaupt nog steeds niet dat er mensen zijn die het leuk vinden om anderen voor schut te zetten en te pesten. De mensen die jou in het verleden hebben ‘gepijnigd’ spreek je daarom bewust niet meer. Je zoon kan moeilijk afstand nemen van deze jongens want ze zitten nu eenmaal in zijn klas. Je wil je puber graag helpen maar wat kan je het beste doen?
Mijn kind wordt gepest. Wat kan ik als ouder doen?
Opmerkingen zoals: ‘Neem het niet persoonlijk!’, ‘Kop op!’, ‘Zo erg is het toch niet?’ of ‘De ander zal het vast niet zo bedoeld hebben!’ klinken goed bedoeld maar werken averechts wanneer je je puber wil helpen. In feite zeg je op zo’n moment dat je zoon geen emoties zoals verdriet, frustratie of boosheid mag voelen. Stel vragen en benoem wat je ziet bij je puber: ‘Ik zie dat je verdrietig bent, klopt dat? Waar ben je verdrietig over? Wat is er gebeurd? Hoe heb je erop gereageerd?’ Bijt je eigen tong af en laat je puber zijn hart luchten. Dit is het allerbelangrijkste! We zijn geneigd om meteen oplossingen aan te dragen maar het enige waar je puber naar snakt is zich gehoord en begrepen voelen. En zeg nou zelf, wat vind jij prettig wanneer jij ergens mee zit? Een luisterend oor is voor iedereen (jong en oud!) waardevol.
Heeft je puber last van verlegenheid?
De ‘Boost je sociale vaardigheden gids’ kan je puber helpen! In de gids leert je puber hoe hij of zij:
- Op iemand af kan stappen
- Met iemand een praatje kan maken
- Een gesprek gaande kan houden
- Vriendschappen aan kan gaan en kan onderhouden
Verschillende soorten persoonlijkheden
Zwart wit gezien zijn er verschillende persoonlijkheden en ook verschillende manieren van communiceren. Extraverte pubers zijn sterk aanwezig en al pratende overdenken ze hun gedachtes met anderen. De kans is aanwezig dat ze er iets uit floepen wat ze achteraf gezien niet zo ‘rot’ bedoelden. Introverte pubers zijn echte binnenvetters en denken na voordat ze iets zeggen. Ze kunnen de (rot)opmerkingen van extraverte pubers extra persoonlijk opvatten en kunnen hier nog lang over nadenken (terwijl de extraverte puber de opmerking vaak allang al is vergeten!). Eigenlijk best onnodig om hier zoveel energie in te steken zou je denken. Desondanks kunnen die opmerkingen wel wat emoties losmaken en hier goed op reageren kan helpen om de eigenwaarde van je puber te verstevigen.
Op een onverwachte manier reageren op (rot)opmerkingen
Oefen met je puber, als je puber hiervoor openstaat, in een rollenspel verschillende reacties. Laat je puber die lolbroek onverwacht gelijk geven, een onverwachte vraag stellen, nonchalant wat uit zijn tas halen of naar een andere klasgenoot toe lopen om een gesprek te beginnen. Oefen met je puber om vooral geen emoties te laten zien en onverwacht vriendelijk en kalm te blijven.
Lolbroek: Haha, ben je blind ofzo?
Reactie: wat bedoel je?
Lolbroek: Je hebt weinig vrienden he?
Reactie: oh, zei je iets? (En haal nonchalant een kauwgompje uit je tas of loop naar een klasgenoot).
Lolbroek: Zo! Jij bent lekker dik geworden zeg!
Reactie: Zo! Dat heb je goed gezien zeg! (Met een glimlach je omdraaien en vervolgens rustig weglopen en een praatje maken met een andere klasgenoot)
Het effect van deze reacties is dat de lolbroek even met zijn mond vol tanden staat. Lolbroeken verwachten vaak een emotionele reactie zoals verdriet of boosheid en wanneer dit niet gebeurd is de lol er snel van af.
Leer je puber te focussen op de positieve momenten en een olifantenhuid te ontwikkelen
Dat je puber geen beste vrienden met de ‘lolbroeken’ hoeft te worden is duidelijk. Gelukkig maar want voortdurend ‘alert’ zijn op (rot)opmerkingen om een gevatte reactie terug te geven kost energie. Vraag daarom ook aan je puber welke momenten wel positief waren met klasgenoten. Met wie was je puber? Wat was er zo leuk? Wat kan je puber doen om vaker van dit soort positieve momenten te beleven? Kan je puber bijvoorbeeld vaker een vriend uitnodigen bij hem thuis? Of een feestje organiseren? Laat je puber vooral de leuke klasgenoten opzoeken op school en hier zoveel mogelijk energie in steken.
Weerbaarheidstraining kan helpen
Mocht je puber weinig vrienden hebben en behoefte hebben aan meer contact met andere leeftijdsgenoten dan kan een weerbaarheidstraining helpen. Op die manier ontmoet je puber andere pubers en kunnen ze van elkaar leren om te reageren op (rot)opmerkingen. Het zelfvertrouwen van je puber groeit en hij voelt zich niet meer zo enorm overvallen door een opmerking. Vriendschappen en zelfvertrouwen werken hand in hand. Je puber voelt zich gesteund en kan zijn zorgen delen met andere pubers die hem begrijpen. Zo ontwikkelt je puber die olifanten huid vanzelf!
