Hoe kan ik mijn kind assertiever maken?
Deze vraag krijg ik regelmatig van ouders. Ze maken zich zorgen om hun puber en zijn bang dat hij of zij op school niet voor zichzelf opkomt. Ze merken aan hun puber dat hij geen nee kan zeggen tegen een vriend, of dat hij anderen altijd dingen laat bepalen en hij volgzaam mee doet. Als ouder is het verleidelijk om je puber tips en adviezen te geven over wat hij moet doen. Zo kan je je puber vertellen dat hij de volgende keer zijn mond open moet trekken of zijn zin een keer moet doordrijven.
Vinden ze mij nog wel aardig?
Dit is een vraag die ik vaak hoor van pubers. Ze zijn bang voor de mening van anderen en dus bang om niet aardig gevonden te worden. De gemakkelijkste weg is om je dan maar aan te passen en volgzaam te luisteren naar wat een ander wil. Wanneer pubers ook nog last hebben van overtuigingen zoals: ‘Ik ben niet goed genoeg’, ‘Ik ben saai’ of ‘Ik ben dom’ dan belemmerd dit hun zelfvertrouwen.
Heeft je puber last van verlegenheid?
De ‘Boost je sociale vaardigheden gids’ kan je puber helpen! In de gids leert je puber hoe hij of zij:
- Op iemand af kan stappen
- Met iemand een praatje kan maken
- Een gesprek gaande kan houden
- Vriendschappen aan kan gaan en kan onderhouden
Voorbeeldgedrag van jou als ouder
Hoe reageer je zelf op bepaalde situaties? Laat je over je heen lopen of zeg je er iets van? Stel dat iemand voordringt bij de kassa, trek je dan je mond open? Kom je ‘s avonds thuis met verhalen over je werk waar uit blijkt dat je niks tegen je collega hebt gezegd. Terwijl je overloopt qua werk en je eigenlijk geen extra taken erbij kan hebben? Je puber leert van je als ouder en heeft goed ‘voorbeeldgedrag’ nodig om het zelf ook goed te kunnen.
Wat is er mis met een beetje meegaand zijn?
Natuurlijk is het niet oké wanneer je puber ten koste van zichzelf over zich heen laat lopen. Maar in de huidige samenleving is niet iedereen altijd even assertief. Er zijn veel gradaties van assertief gedrag en het is vaak ook goed om meegaand te zijn. Veel ouders vinden het zelf moeilijk om altijd maar assertief te reageren en projecteren dit op hun puber. Ze hopen dat hun puber gedrag gaat vertonen wat ze zelf nog niet goed kunnen.
Leiden en volgen
In de samenleving is niet iedereen een leider of manager. Er zijn genoeg mensen die liever volgen dan leiden. En dit is helemaal prima. De één is meer het type om een leider te zijn dan de ander. Het is dan ook de vraag: ‘Wie heeft er nou echt last van?’ Je puber of jij als ouder? Op het moment dat je puber er zelf last van heeft is de motivatie ook goed. Je puber is gemotiveerd om anders te reageren en wil graag handvatten en tips.
Ik ben oké en jij bent oké
Pubers vergelijken zichzelf regelmatig met anderen. Ze zien anderen bepaald gedrag vertonen en trekken hier conclusies uit. Zo kunnen pubers na het vergelijken met anderen overtuigd zijn dat ze dom, saai of niet goed genoeg zijn. Als ouder kan je deze overtuigingen ter discussie stellen en vragen: ‘Hoezo?’, ‘Waarom denk je dat?’, ‘Wat doen anderen dan precies?’, ‘Wanneer kon je het wel?’ Met deze vragen kan je je puber helpen. Wanneer je merkt dat je puber aan zichzelf gaat twijfelen dan is dat een goed teken.
Wat werkt niet?
Natuurlijk is de verleiding groot om als ouder te zeggen: ‘Jij kan dat wel!’, ‘Je bent goed genoeg’ etc. Je puber overtuigen van jouw mening heeft geen zin en komt niet aan. Je puber gaat dit niet geloven. Wat wel werkt is je puber aan het nadenken zetten en dit kan je doen door belangstellende vragen te stellen: ‘Hoe komt het dat je dit denkt?’, ‘Wat heb je nodig om het wel te kunnen?’ Ook helpt het om aan te geven dat we als mens altijd kunnen groeien en leren. Nu kan je het (nog) niet! Maar als je vaak genoeg oefent lukt het je wel.
Broertjes en zusjes
Het kan ook zijn dat je puber vooral op school over zich heen laat lopen. Thuis heeft hij er geen last van en weet hij duidelijk z’n grens aan te geven bij z’n broertjes en zusjes. Het is dan ook de vraag of er dan wel een probleem is. Blijkbaar kan je puber het wel! Het geeft je puber ook zelfvertrouwen om hier bewust van te zijn. Vragen zoals: ‘Wanneer lukte het wel om nee te zeggen?’, ‘Wat zei je precies tegen je broertjes en zusjes?’ kunnen je puber inzicht geven.
